5 tips om deepfakes te herkennen 

Wat zijn deepfakes?  

Deepfakes zijn neppe foto’s of video’s die wel net echt lijken. Vaak zijn deze foto’s en video’s zelfs niet van echt te onderscheiden, waardoor ze veel schade aan kunnen richten. Om deepfakes te maken, maakt men gebruik van deep learning, een vorm van machine learning. Ze dupliceren iemands stem of gezichtsuitdrukking en plakken die op een andere opname of foto. Hierdoor lijkt het alsof iemand aanwezig was op een plek waar ze nooit konden zijn geweest. Je kunt je wel voorstellen dat dit voor veel misleidende praktijken kan zorgen, aangezien veel mensen deepfakes niet zomaar herkennen.   

Hoe maken mensen deepfakes?  

Inmiddels zijn er een hoop apps en andere vormen van software te vinden waarmee je deepfakes kunt maken, ook zonder dat je ervoor hoeft te betalen. Daarnaast zijn er ook websites die deepfake-software bevatten, waardoor je makkelijk dit soort video’s kunt maken. Momenteel maakt men voornamelijk gebruik van kunstmatige intelligentie voor het maken van neppe video’s of foto’s. Deze technologie werkt op basis van machine learning en het computermodel wordt constant gevoed met data. Hierdoor is het soms erg lastig om deepfakes te herkennen.

Hoe kun je deepfakes herkennen?  

Er zijn diverse manieren waarop je deepfakes kunt herkennen om jezelf te beschermen tegen misinformatie en manipulatie: 

• Onbekende afzender: Komt de video van een betrouwbare organisatie af, zoals een krant of een lokale omroep, dan is de kans groot dat de content echt is en geen deepfake. Komt de video of foto van een onbekende afzender, ga er dan niet zomaar vanuit dat het echt is wat je ziet. Doe eerst wat meer onderzoek naar de bron.  
• Bekijk verschillende bronnen over een onderwerp: Gaat een foto of video over een topic waar op dat moment veel over gepraat wordt en waar mensen felle meningen over hebben? Baseer je mening dan niet op één bron, maar zoek eerst verder naar informatie vanuit diverse uitvalshoeken. Zo heb je een volledig beeld van een situatie voordat je een mening vormt. Kun je verder geen informatie vinden over de beelden in een video of over wat je ziet op een foto? Dat is de kans groot dat het gaat om een deepfake! 
• It’s all in the details: Het is vaak enorm lastig om deepfakes te herkennen aangezien ze weinig verschillen van echte beelden. Toch zijn er een aantal details die een deepfake kunnen verraden. Lijken gezichtsuitdrukkingen bijvoorbeeld onnatuurlijk of matchen ze niet met wat er gezegd wordt? Hebben mensen extra vingers of missen ze juist vingers? Knippert de persoon op de video nooit met zijn of haar ogen? Dit zijn allemaal details die aan kunnen geven dat een video of foto een deepfake is.  
• Google Images gebruiken om te checken: Wil je checken of een foto of video echt is of niet? Dan kun je hier Google Images voor gebruiken. Maak een foto van de afbeelding of video en haal deze door Google Images. Op die manier kun je achterhalen wat de originele bron is van de content. Zo kun je checken of de video of foto het origineel is of niet. Google heeft onlangs ook functies toegevoegd aan de zoekmachine om AI-afbeeldingen tegen te gaan.  
• Pixels en golven: Let op of je vertraagde pixels of vage golven ziet in een video. Is dit het geval, dan gaat het waarschijnlijk om een deepfake.  

Conclusie 

Deepfakes herkennen is lang niet altijd makkelijk, maar als je weet waar je op moet letten kun jij jezelf effectief beschermen tegen misinformatie. Let op de bron van de video of foto, op details die niet kloppen of een beetje vreemd zijn, vertraagde pixels en golven en gezichtsuitdrukkingen die niet matchen. Doe ten slotte vooral zelf onderzoek als je het niet vertrouwd!